Alternatieve
transportrechten
Tot nu toe werd transportcapaciteit toegekend voor onbepaalde tijd. U kunt hiermee op elk moment van de dag gebruikmaken van stroom. Doordat op veel plaatsen het stroomnet vol zit (congestie) is dit vaak niet meer mogelijk en plaatsen we aanvragen voor ‘vaste’ transportcapaciteit in een wachtrij. Het stroomnet zit alleen niet 24 uur per dag vol, maar op specifieke piekmomenten. Met piekmomenten bedoelen we bijvoorbeeld zonnige middagen waarop veel opgewekte stroom tegelijkertijd wordt teruggeleverd. Of in de avonduren als iedereen thuiskomt van werk en er veel stroomafname tegelijk is.
Wat houdt alternatief transportrecht in?
Om de ruimte die er buiten deze pieken soms wel is beschikbaar te stellen, komen er nieuwe manieren van toekenning van transportcapaciteit. Dit noemen we ‘alternatieve transportrechten’. Hierbij heeft u alleen recht op elektriciteit op bepaalde momenten buiten de piek of voor bepaalde tijd. Alternatieve transportrechten kunnen we alleen toekennen voor de momenten dat er nog wél beschikbare transportcapaciteit in het stroomnet is. Dit wordt ook ‘dalcapaciteit’, ‘restruimte’ of ‘restcapaciteit’ genoemd.
Door toenemende elektrificatie in Nederland hebben we de komende jaren te maken met een vol stroomnet, daarom werken we hard aan het verzwaren ervan. Maar de vraag naar elektriciteit gaat harder dan we kunnen bijbouwen. Met de nieuwe alternatieve transportrechten kunnen we het gebruik van de beschikbare stroom samen beter verdelen over de tijd.
Er zijn twee varianten van alternatieve transportrechten:
- BlokStroom
Dit heet ook wel het tijdsblok gebonden transportrecht. Hiermee leggen we transportcapaciteit vast op vooraf vastgestelde tijdsblokken. In deze tijdsblokken is het minder druk op het stroomnet, bijvoorbeeld in de nachturen. We vullen hiermee de dalen op om op die manier de belasting van het elektriciteitsnet beter te verdelen en zoveel mogelijk klanten zekerheid bieden over toegang tot stroom. Omdat de drukke en rustige momenten in het elektriciteitsnet niet overal gelijk en soms ook onvoorspelbaar zijn, kan het per regio verschillen of er tijdsblokken beschikbaar zijn én welke tijdsblokken beschikbaar zijn.
BlokStroom is een transportrecht met een onbepaalde looptijd. Klanten met BlokStroom hebben dus altijd toegang tot het elektriciteitsnet binnen dit tijdsblok, ook nadat het elektriciteitsnet verzwaard is en de congestie voorbij is.
We starten in een aantal geselecteerde gebieden met het tijdsblok van 0.00 - 6.00 uur. Let op: dit is niet in alle gebieden beschikbaar. Hierover communiceren we op deze website zodra meer bekend is. - RestStroom
Anders gezegd is dit het volledig variabel transportrecht. Het wordt ook wel de Non-Firm ATO genoemd. RestStroom gaat om transportrecht dat we tijdelijk vrijgeven als er restruimte is. We starten hiermee door per periode van 12 maanden transportvermogen tijdelijk toe te kennen.
RestStroom is een transportrecht dat we alleen tijdens congestie inzetten. Als de congestie voorbij is, kennen we geen restruimte meer toe. Het vaste transportrecht (ook wel: ContinuStroom) is dan mogelijk of het tijdsblok gebonden transportrecht (BlokStroom).
Let op: RestStroom geeft geen garanties op beschikbaarheid van stroom. Het is goed mogelijk dat we - door krapte of onvoorspelbare belasting – in bepaalde gebieden geen restruimte kunnen verdelen.
De beschikbare dalcapaciteit verschilt per gebied
Om transportcapaciteit aan te kunnen bieden, hebben we inzicht nodig in de netbelasting en beschikbare dalcapaciteit op zowel hoogspanningsniveau (Tennet) als op midden- en laagspanningsniveau (regionale netbeheerder). Zodra dit inzicht in dalcapaciteit beschikbaar is, en de bijbehorende operationele inrichting voor toekenning van beschikbare capaciteit afgestemd is, kunnen we transportcapaciteit aanbieden via deze alternatieve transportrechten.
In gebieden waar er een onvoorspelbare belasting is, waar het stroomnet nu al heel krap is, of waar het congestie-onderzoek nog niet afgerond is, is geen dalcapaciteit beschikbaar.
Interesse in BlokStroom of RestStroom?
Vul via onderstaande knop het formulier in en we nemen vervolgens zo spoedig mogelijk contact met u op om de mogelijkheden te bespreken.
Veelgestelde vragen over alternatieve transportrechten
- Hoe vraag ik BlokStroom en RestStroom aan?
-
U kunt uw interesse kenbaar maken door het formulier op onze website in te vullen. Wees u bewust van de voorwaarden en de invulling van Blokstroom en Reststroom. Deze twee producten hebben specifieke voorwaarden en kennen een beperkte toepasbaarheid. De voorwaarden en mogelijkheden bespreken we graag met u.
- Ik heb al een aanvraag voor een firm aansluit- en transportovereenkomst (ATO). Kan ik dan ook gelijktijdig BlokStroom en RestStroom aanvragen?
-
Aanvragen voor een vast transportrecht, BlokStroom en RestStroom zijn aanvragen die los van elkaar staan en los van elkaar in behandeling worden genomen. Bestaande rechten en/of bestaande aanvragen op een van deze drie producten hebben geen invloed op de hoogte, volgorde of prioriteit van aanvragen voor de andere transportvormen.
Het is mogelijk om bijvoorbeeld BlokStroom te combineren met een vast transportrecht. Als u in een congestiegebied met een aanvraag voor vast transportrecht op de wachtlijst staat, kunt u aanvullend BlokStroom of RestStroom aanvragen. De bestaande aanvraag voor vast transportrecht komt daarmee niet te vervallen. Wanneer het vaste transportrecht beschikbaar komt waarvoor u op de wachtlijst staat, krijgt u de vaste ATO toegekend. U heeft dan de keuze om het eerder toegekende BlokStroom te behouden of op te zeggen. - Is BlokStroom en Reststroom beschikbaar voor teruglevering en voor afname?
-
Ja, maar wees u ervan bewust dat aan teruglevering geen aanvullende financiële meerwaarde zit, omdat voor teruglevering (nagenoeg) geen transportkosten in rekening gebracht worden. Daarnaast zijn er voor aanvragen voor teruglevering ook andere mogelijkheden om onder congestie toch transportvermogen te kunnen contracteren. Denk hierbij aan de inrichting van een Real Time Interface of een aansluiting met een capaciteitsbeperkend contract (CBC) op de zogenaamde storingsreserve (vluchtstrook) van het elektriciteitsnet.
- Kan ik nu al BlokStroom krijgen in congestie?
-
BlokStroom is een afspraak voor onbepaalde duur, vergelijkbaar met de huidige gecontracteerde transportcapaciteit die is vastgelegd in de Aansluit- en Transport Overeenkomst (ATO). We kunnen BlokStroom alleen aanbieden in tijdsvensters waarin op alle netvlakken ruimte is ten opzichte van de huidige piek. Dat betekent dat alleen de daluren van Stedin die overlappen met de daluren van TenneT, worden aangeboden binnen een tijdsblokgebonden transportrecht. Dit moet per locatie berekend worden vanuit beide netbeheerders.
Om in een congestiegebied, voor de duur van de congestie en daarmee al eerder dan de noodzakelijke netverzwaring, de aangevraagde (vaste) transportcapaciteit te kunnen benutten in daluren, hebben we een CBC-T (statische beperking) beschikbaar. Met dit product bieden wij alvast (een deel van) de aangevraagde vaste transportcapaciteit aan met een Aansluit- en Transport Overeenkomst (ATO), aangevuld met een beperking met vaste tijdsvensters (CBC-T). Ook hier geldt dat dit alleen kan binnen de daluren van Stedin die overlappen met de daluren van TenneT. Dit moet per locatie berekend worden vanuit beide netbeheerders.
- Hoe zeker ben ik van transportvermogen?
-
Bij het product RestStroom is er in de basis geen recht op transportvermogen. Alleen als en zodra we vanuit Stedin transportvermogen voor RestStroom toekennen, mag u stroom afnemen of invoeden voor de periode en het vermogen dat is toegekend.
We moeten inzicht hebben in de restruimte op alle netvlakken waar congestie is. Dat betekent dat zowel Stedin als Tennet restruimte moeten alloceren om vrij te geven aan houders van dit product. Voor de meeste regio’s is dat volledige inzicht nog niet beschikbaar. Het gecombineerde overzicht van restruimte verwachten we in de 2e helft van 2025 (maar is nog onzeker). Uit de gecombineerde analyse kan overigens ook naar voren komen dat er geen restruimte beschikbaar is. Wij doen op voorhand geen uitspraken over de verwachte ruimte per gebied. - Krijg ik op RestStroom nog transportvermogen toegekend als de congestie is opgelost?
-
Dit product maakt het voor netbeheerders mogelijk om een niet-vast transportrecht aan te bieden en te contracteren in congestiegebieden. Wanneer het vaste transportrecht beschikbaar komt waarvoor u op de wachtlijst staat, krijgt u een vaste Aansluit- en Transport Overeenkomst (ATO) toegekend. Vanaf dat moment wordt géén vermogen meer toegekend aan het product RestStroom.
- Hoe bepaalt Stedin op welke momenten het minder druk is op het elektriciteitsnet?
-
Om beschikbare restcapaciteit in het net te bepalen, is inzicht nodig in de verwachte belasting en beschikbare capaciteit op zowel hoogspanningsniveau als op midden- en laagspanningsniveau. Deze beschikbare dalcapaciteit moet voor alle niveaus in het net inzichtelijk gemaakt worden en voor alle specifieke gebieden en transformatorstations. Omdat de (voorspelbaarheid van) momenten waarop het druk is op het elektriciteitsnet, per spanningsniveau sterk kan verschillen, moeten we per gebied bepalen of er überhaupt ruimte is die kan worden vergeven. Als die ruimte er niet is, sluiten we geen BlokStroom af. In gebieden waar het congestieonderzoek nog niet is afgerond, kan ook nog niet bepaald worden of er dalcapaciteit beschikbaar is.
- Kan ik als klant zelf een tijdsvenster aanvragen bij BlokStroom of een ander tijdsvenster dan Stedin beschikbaar stelt?
-
Nee dat kan niet, u kunt alleen het tijdsvenster aanvragen dat we beschikbaar stellen. Dat doen we omdat het een dalproduct is en we geen nieuwe pieken willen veroorzaken. De beschikbare tijdsvensters zijn de dalmomenten waarop we zeker weten dat het voor langere duur rustig is op het elektriciteitsnet.
- Wat gebeurt er met toegekende BlokStroom-contracten als de congestie is opgelost?
-
BlokStroom is een transportrecht met een onbepaalde looptijd. Met BlokStroom heeft u dus altijd toegang tot het elektriciteitsnet binnen dit tijdsblok. Ook nadat het elektriciteitsnet verzwaard is en de congestie voorbij is.
Het is goed mogelijk en toegestaan dat u BlokStroom aanvraagt omdat u hiermee eerder beschikt over stroom terwijl u wacht op uw aanvraag voor ‘continu’ stroom. Zodra de congestie is opgelost, benaderen we klanten die voor hun ‘continu’ stroom op de wachtrij staan. U heeft dan de keuze om BlokStroom te behouden naast het extra toegekende ‘continu’ stroom, of om een van de twee transportrechten te laten vervallen.
Disclaimer: De (voorspelbaarheid van) momenten waarop het druk is op het elektriciteitsnet kan per gebied en elektriciteitsstation sterk verschillen. Daarom is het per gebied te bepalen of er überhaupt ruimte is die netbeheerders kunnen vergeven. De beschikbaarheid van deze producten hangt af van de restruimte in het desbetreffende gebied waar de aanvraag gedaan is. Als die ruimte er niet is, sluit de netbeheerder geen ATR af.
De netbeheerders zijn nog bezig met het ontwikkelen van dit product, waaronder het vaststellen van de productvoorwaarden en de analyse van de restruimte op de verschillende netvlakken. Het tijdsblokgebonden transportrecht komt half 2025 beschikbaar. Het volledig variabel transportrecht wordt op korte termijn aangeboden.