Alternatieve
transportrechten

Tot nu toe werd transportcapaciteit door netbeheerders toegekend voor onbepaalde tijd . Doordat op veel plaatsen het stroomnet vol zit (congestie) is dit vaak niet meer mogelijk en plaatsen we aanvragen voor ‘vaste’ transportcapaciteit in een wachtrij. Het stroomnet zit alleen niet 24 uur per dag vol, maar op specifieke piekmomenten. Met piekmomenten bedoelen we bijvoorbeeld zonnige middagen waarop veel opgewekte stroom tegelijkertijd wordt teruggeleverd. Of in de avonduren als iedereen thuiskomt van werk en er veel stroomafname tegelijk is.

Wat houdt alternatief transportrecht in?

Om de ruimte die er buiten deze pieken soms wel is beschikbaar te stellen aan gebruikers van het elektriciteitsnet, komen er nieuwe manieren van toekenning van transportcapaciteit. Dit noemen we ‘alternatieve transportrechten’. Hierbij heeft de gebruiker alleen recht op elektriciteit op bepaalde momenten buiten de piek of voor bepaalde tijd. Alternatieve transportrechten kunnen alleen worden toegekend voor de momenten dat er nog wél beschikbare transportcapaciteit in het stroomnet is. Dit wordt ook ‘dalcapaciteit’, ‘rest ruimte’ of ‘rest capaciteit’ genoemd.

Door toenemende elektrificatie in Nederland hebben we de komende jaren te maken met een vol stroomnet. Daarom werken we hard aan het verzwaren van het stroomnet. Maar de vraag naar elektriciteit gaat harder dan er bijgebouwd kan worden. Met de nieuwe alternatieve transportrechten kunnen we het gebruik van de beschikbare stroom samen beter verdelen over de tijd.

Er zijn twee varianten van alternatieve transportrechten:

  • Tijdsblok gebonden transportrecht (TGT)  
    Transportrecht op vooraf vastgestelde tijdsblokken die de dalen opvullen, bijvoorbeeld stroom in de nachturen. Dit product komt half 2025 beschikbaar.
  • Volledig variabel transportrecht (VVT)  
    Transportrecht dat we tijdelijk vrijgeven als er rest-ruimte is. Stedin start hiermee door per periode van 12 maanden, transportvermogen tijdelijk toe te kennen.
De beschikbare dalcapaciteit verschilt per gebied

Om transportcapaciteit aan te kunnen bieden, hebben we inzicht nodig in de netbelasting en beschikbare dalcapaciteit op zowel hoogspanningsniveau (Tennet) als op midden- en laagspanningsniveau (regionale netbeheerder). Zodra dit inzicht in dalcapaciteit beschikbaar is, en de bijbehorende operationele inrichting voor toekenning van beschikbare capaciteit afgestemd is, kunnen we transportcapaciteit aanbieden via deze alternatieve transportrechten.

Interesse in het volledig variabel transportrecht (VVT)?

Vul het formulier in en we nemen vervolgens zo spoedig mogelijk contact met u op om de mogelijkheden te bespreken.

Ik ben geïnteresseerd


Veelgestelde vragen over alternatieve transportrechten

Hoe vraag ik een volledig variabel transportrecht aan?

U kunt uw interesse kenbaar maken door het formulier op onze website in te vullen. Wees u bewust van de voorwaarden en de invulling van het volledig variabel transportrecht. Dit product biedt niet voor iedereen een oplossing. De voorwaarden en mogelijkheden bespreken we graag met u.

Ik heb al een aanvraag voor een firm aansluit- en transportovereenkomst (ATO). Kan ik dan ook gelijktijdig alternatief transportrecht aanvragen?

Aanvragen voor een vast transportrecht, tijdsblokgebonden transportrecht en volledig variabel transportrecht zijn aanvragen die los van elkaar staan en los van elkaar in behandeling worden genomen. Bestaande rechten en/of bestaande aanvragen op een van deze drie producten hebben geen invloed op de hoogte of volgorde of prioriteit van aanvragen voor de andere transportvormen.

Het is mogelijk om bijvoorbeeld een tijdsblokgebonden transportrecht te combineren met een vast transportrecht.

Als er in een congestiegebied een aanvraag voor een vast transportrecht op de wachtlijst staat, kunt u aanvullend een tijdsblokgebonden transportrecht of een volledig variabel transportrecht aanvragen. De bestaande aanvraag voor vast transportrecht komt daarmee niet te vervallen.

Wanneer het vaste transportrecht beschikbaar komt, waarvoor u op de wachtlijst staat, krijgt u de vaste ATO toegekend. U heeft dan de keuze om het eerder toegekende alternatieve transportrecht te behouden of op te zeggen.

Geldt volledig variabel transportrecht voor teruglevering en afname?

Wees u ervan bewust dat er aan teruglevering geen aanvullende financiële meerwaarde zit omdat er voor teruglevering (nagenoeg) geen transportkosten in rekening gebracht worden. Daarnaast zijn er voor aanvragen voor teruglevering ook andere mogelijkheden om onder congestie toch transportvermogen te kunnen contracteren. Denk hierbij aan de inrichting van een Real Time Interface of een aansluiting met een capaciteitsbeperkend contract (CBC) op de zogenaamde storingsreserve of vluchtstrook van het elektriciteitsnet.

Kan ik nu al een tijdsblok gebonden transportrecht (TGT) krijgen in congestie?

Stedin biedt het product tijdsblokgebonden transportrecht nog niet aan. Samen met de andere regionale netbeheerders wordt het product tijdsblokgebonden transportrecht nog ontwikkeld, inclusief de daaraan gekoppelde voorwaarden en beleidskaders. Wij verwachten dit product half 2025 aan te kunnen bieden.  
  
Een tijdsblokgebonden transportrecht is een lange termijn contract, vergelijkbaar met de huidige gecontracteerde transportcapaciteit die is vastgelegd in de Aansluit- en Transport Overeenkomst (ATO). Een tijdsblokgebonden transportrecht kan alleen worden aangeboden in tijdsvensters waarin op alle netvlakken ruimte is ten opzichte van de huidige piek. Dat betekent dat alleen de daluren van Stedin die overlappen met de daluren van TenneT, kunnen worden aangeboden binnen een tijdsblokgebonden transportrecht. Dit moet per locatie berekend worden vanuit beide netbeheerders.

Een tijdsblokgebonden transportrecht is geen oplossing om in congestiegebied eerder en tijdelijk ‘alvast’ transportvermogen te krijgen in afwachting op de aangevraagde transportcapaciteit die op de wachtlijst staat.  

Om in congestie, voor de duur van de congestie en daarmee al eerder dan de noodzakelijke netverzwaring, de aangevraagde (vaste) transportcapaciteit te kunnen benutten in daluren, heeft Stedin een CBC-T (statische beperking) beschikbaar. Met dit product bieden wij alvast (een deel van) de aangevraagde vaste transportcapaciteit aan middels de Aansluit- en Transport Overeenkomst (ATO), aangevuld met een beperking met vaste tijdsvensters (CBC-T). Ook hier geldt dat dit alleen kan, binnen de daluren van Stedin die overlappen met de daluren van TenneT. Dit moet per locatie berekend worden vanuit beide netbeheerders.

Hoe zeker ben ik van transportvermogen?

Bij volledig variabel transportrecht is er in de basis geen recht op transportvermogen. Alleen als en zodra Stedin dit toekent aan een houder van volledig variabel transportrecht, mag deze stroom afnemen of invoeden van het elektriciteitsnet, voor de periode en het vermogen dat de netbeheerder heeft toegekend. 

We moeten inzicht hebben in de restruimte op alle netvlakken waar congestie is. Dat betekent dat zowel Stedin als Tennet restruimte moeten alloceren om vrij te geven aan houders van volledig variabel transportrecht. Voor de meeste regio’s is dat volledige inzicht nog niet beschikbaar. Het gecombineerde overzicht van restruimte verwachten we 2e helft van dit jaar (maar is nog onzeker). Uit de gecombineerde analyse kan overigens ook naar voren komen dat er geen rest-ruimte beschikbaar is. Stedin doet op voorhand geen uitspraken over de verwachte ruimte per gebied.

Vervalt mijn volledig variabel transportrecht als de congestie is opgelost?

Dit product maakt het voor netbeheerders mogelijk om een niet-vast transportrecht aan aangeslotenen aan te bieden en te contracteren in gebieden waar sprake kan zijn van een tekort aan beschikbare transportcapaciteit. Wanneer het vaste transportrecht beschikbaar komt, waarvoor een klant op de wachtlijst staat, krijgt de klant zijn vaste ATO toegekend. Er zal vanaf dat moment geen vermogen meer worden toegekend aan het Volledig Variabel Transportrecht.

Disclaimer: De (voorspelbaarheid van) momenten waarop het druk is op het elektriciteitsnet kan per gebied en elektriciteitsstation sterk verschillen. Daarom is het per gebied te bepalen of er überhaupt ruimte is die netbeheerders kunnen vergeven. De beschikbaarheid van deze producten hangt af van de restruimte in het desbetreffende gebied waar de aanvraag gedaan is. Als die ruimte er niet is, sluit de netbeheerder geen ATR af.
De netbeheerders zijn nog bezig met het ontwikkelen van dit product, waaronder het vaststellen van de productvoorwaarden en de analyse van de restruimte op de verschillende netvlakken. Het tijdsblokgebonden transportrecht komt half 2025 beschikbaar. Het volledig variabel transportrecht wordt op korte termijn aangeboden.