Inzet van regelbare opwek
Eén van de maatregelen om het Utrechtse stroomnet betrouwbaar te houden, is de inzet van nieuw regelbaar vermogen. Marktpartijen leveren dan op piekmomenten extra stroom aan het net. Via de aanbesteding ‘Flextender Stedin-TenneT’ vragen we marktpartijen regelbare stroomproductie als dienst aan te bieden. Dit is een tijdelijke noodmaatregel als aanvulling op de andere maatregelen. De hulp van Utrechtse gemeenten en provincie is hierbij ook belangrijk. Zij kunnen bijvoorbeeld helpen door grond beschikbaar te stellen waarop de generatoren kunnen staan.
Wat levert het op?
We vragen marktpartijen om in eerste instantie 60 MW te leveren. Dit staat gelijk aan het verbruik van ongeveer 20.000 duurzame nieuwbouwwoningen. Als het nodig is, vragen we de marktpartijen die wij via de Flextender contracteren om meer vermogen aan te bieden.
Wat houdt de maatregel in?
Het doel van de maatregel is om regelbare opwek op strategische plekken in het Utrechtse net beschikbaar te hebben. Hiermee kunnen we de pieken in het net opvangen. In deze maatregel vragen we aan de markt om dit als dienst aan te bieden via een aanbesteding, de zogenaamde ‘Flextender Stedin – TenneT'. Wij zijn bij deze maatregel verantwoordelijk voor het leveren van grond waarop de apparaten worden geplaatst, de aansluitingen en uiteraard een vergoeding.
Op spitsmomenten inzetten
De stroomgeneratoren worden ingezet totdat de netverzwaring gereed is, naar verwachting eind 2029. De noodstroom van de generatoren zetten we alleen in als het echt nodig is. De grootste knelpunten zijn in de wintermaanden, vooral als het langere tijd heel koud is. Dat is hooguit tien procent van het jaar. Zodra ze niet meer nodig zijn in de provincie Utrecht, kunnen ze worden ingezet in andere gebieden waar het stroomnet overvol is.
Alleen als het echt niet anders kan
Deze maatregel is duur en zetten we dus liever niet in. Van de tien noodmaatregelen is dit de back-up en zetten we deze maatregel als laatste in. We verwachten alleen dat we deze maatregel wel echt nodig hebben om de problemen in het Utrechtse elektriciteitsnet op te kunnen lossen en de energietransitie daar zoveel mogelijk door te laten gaan. Daarom zijn we wel met deze maatregel, de Flextender, gestart. In eerste instantie voor 60 MW. Door de ervaring die we hiermee opdoen, kunnen we als het nodig is snel(ler) uitbreiden.
Noodzakelijke tussenstap
We vragen de dienst in de aanbesteding technologie-neutraal uit. De aanbiedende partijen kiezen dus welke technologie ze gaan toepassen. De stroomgeneratoren die worden ingezet, werken mogelijk op fossiele brandstoffen. Dat zien wij ook liever anders, maar hierdoor kunnen wel vele huishoudens overstappen van cv-ketels op warmtepompen en van brandstofauto’s op elektrische auto’s. Ondanks dat gasgeneratoren CO2 uitstoten als ze aan staan, besparen we zo uiteindelijk toch CO2. Het is een noodzakelijke tussenstap in de ontwikkeling naar een duurzaam energiesysteem. En ondertussen onderzoeken we haalbare duurzame alternatieven voor een volgende Flextender.
Maximale steun van gemeenten nodig
Naast marktpartijen die stroomgeneratoren aanbieden, is maximale steun van Utrechtse gemeenten nodig om de noodstroom op tijd op de juiste plekken te krijgen. Het gaat dan om het beschikbaar stellen van grond, ruimtelijke inpassing, het sneller verlenen van vergunningen en het wegnemen van mogelijke stikstofbelemmeringen.
Wat is de huidige situatie?
De aanbesteding is gestart op donderdag 24 oktober 2024 en is te vinden op TenderNed onder de naam ‘Flextender Stedin – TenneT’. De aanbesteding bestaat uit twee fasen. In de eerste fase selecteren we een aantal partijen die in de tweede fase een aanbieding mogen doen.
We vragen de dienst technologie-neutraal uit. De regelbare opwek moet voldoen aan een aantal voorwaarden om de pieken op te kunnen vangen. Zo moet het vermogen verplaatsbaar zijn en moet het 50 uur achter elkaar stroom kunnen leveren. We hebben in totaal 60 MW nodig. De aangeboden stroomgeneratoren mogen niet groter zijn dan 10 MW, zodat we deze goed op ons elektriciteitsnet kunnen aansluiten. Marktpartijen die deze regelbare opwek kunnen leveren en die voldoen aan de gestelde voorwaarden, kunnen dat aanbieden.
Begin 2024 voerden we twee marktconsultaties uit. Bij meerdere marktpartijen toetsten we de opzet, risico's, knelpunten en randvoorwaarden. De inzichten die dit opleverde, verwerkten we in de aanbesteding.
Mogelijke vervolgstappen
Half 2025 verwachten wij samen met TenneT een contract af te sluiten met een partij die het regelbare vermogen in de loop van 2026 als dienst kan leveren. Met nog twee andere marktpartijen sluiten we ook een contract af, voor als we meer regelbaar vermogen nodig hebben. We schrijven dan een mini-competitie uit onder de drie partijen.
Hoe lang is deze maatregel nodig?
De maatregel is nodig totdat de netuitbreidingen zijn gerealiseerd. Volgens de planning is dat in ieder geval tot eind 2029. Zodra de extra stroomgeneratoren niet meer nodig zijn, gaan ze ook weer weg. Ze kunnen dan worden ingezet in andere gebieden waar het stroomnet overvol is.
Andere maatregelen noodzakelijk
We zijn in de tussentijd ook met veel andere maatregelen bezig. Bijvoorbeeld het ontwikkelen van meer flexibele oplossingen, waaronder het gebruik van net-efficiënte installaties in de bestaande bouw, netbewuste nieuwbouw en het netbewust laden van elektrische voertuigen.
Heeft de informatie op deze pagina u geholpen?
