netbewuste nieuwbouw
Om te voorkomen dat er blijvende schade aan het elektriciteitsnet wordt aangericht, moeten we ervoor zorgen dat netcongestie wordt voorkomen. We moeten daarom zuinig omgaan met de ruimte die er nog is op het net. Daarom is het niet meer vanzelfsprekend dat alle nieuwe woningen capaciteit krijgen op het elektriciteitsnet. Vanaf nu moeten we woningen en woonwijken bouwen die ‘netbewust’ zijn.
Wat is netbewuste nieuwbouw?
De woningbouwopgave in ons land is enorm. Er moeten heel veel extra huizen bij. Doordat het net op steeds meer plekken vol zit, is het niet altijd vanzelfsprekend dat een nieuwbouwproject een elektriciteitsaansluiting kan krijgen.
Wat nu als de nieuwbouwwijk zo min mogelijk elektriciteit van het net vraagt en ook zo weinig mogelijk teruglevert? Netbewuste nieuwbouw, noemen we dat. Op verschillende plekken in het land worden zulke wijken al gebouwd en leren we hoe dit zo efficiƫnt mogelijk werkt, zoals de pilot in Merwede-Kanaalzone in Utrecht.
Maar denk bijvoorbeeld ook aan pilot-projecten waarbij door de netbeheerder van tevoren een maximale hoeveelheid netcapaciteit beschikbaar wordt gesteld. Dit stimuleert de projectontwikkelaar om creatieve oplossingen te zoeken en de nieuwe wijk zo netbewust mogelijk te ontwerpen. Denk bijvoorbeeld aan slimme warmtesystemen en publieke laadpleinen waar netbewust laden (laden buiten de spitsuren) de norm is.
Begrip ‘Netbewuste nieuwbouw’
Hoewel het begrip ‘Netbewuste nieuwbouw’ op verschillende manieren op te vatten is, wordt er hier uitgegaan van nieuwbouw waarbij:
- de totale (netto) belasting op het net zoveel mogelijk wordt verlaagd,
- de belasting zo gelijkmatig mogelijk over de dag wordt verspreid (dus met een sterk gedempte ochtendpiek / avondpiek) en
- de energiebelasting tot op zekere mate ‘stuurbaar’ is, zodat woonwijken idealiter in staat worden om schommelingen op het landelijke en regionale elektriciteitsnet op te vangen. Niet alleen nu, maar ook in de toekomst.
Wat is het effect?
Door het overschot aan opwek in de zomer op te slaan en in de winter te verbruiken, vermindert zowel de invoedingspiek als de afnamepiek op het elektriciteitsnet. Dit brengt vraag en aanbod van energie met elkaar in balans en draagt bij aan een duurzaam energiesysteem dat toekomstbestendig is.
Wat is het doel?
Het doel van de maatregel Netbewuste Nieuwbouw is om zoveel mogelijk woningen aangesloten te kunnen krijgen, tegen een zo laag mogelijke netbelasting. Dit betekent dus concreet: het geprognotiseerde aantal woningen realiseren, maar met een lagere netbelasting.
Wat is de huidige situatie?
Geen nieuwe woningen meer kunnen bouwen omdat het stroomnet vol zit? Het gebeurt helaas steeds vaker. In provincie Utrecht werken netbeheerders, overheden en projectontwikkelaars samen aan een oplossing. En met succes. De eerste 5 pilotprojecten met een netbewuste oplossing hebben groen licht gekregen, waardoor maar liefst 6.500 woningen toch aangesloten worden. Daarnaast zijn voor gemeenten, aannemers en projectontwikkelaars zogenaamde ontwerpprincipes opgesteld. Vanuit deze principes wordt gekeken welk energiesysteem het beste toegepast kan worden in een nieuwbouwwijk.
Netbewuste bouw in Merwede
In de nieuwe stadswijk Merwedekanaalzone in Utrecht is een oplossing gevonden om ondanks het volle stroomnet de 4.250 woningen aan te sluiten op het stroomnet. Met een groepscontract worden deze woningen straks collectief verwarmd met een warmtesysteem en is er ook ruimte voor voorzieningen, zoals een school en een supermarkt. Hiermee is deze wijk de eerste in Nederland en in Europa die in deze vorm op het elektriciteitsnet wordt aangesloten.
Andere maatregelen noodzakelijk
We zijn in de tussentijd ook met veel andere maatregelen bezig. Bijvoorbeeld het ontwikkelen van meer flexibele oplossingen, waaronder het netbewust laden van elektrische voertuigen.