Tholen, 8 maart 2023
Als allereerste in Nederland hebben energietransitie platform ON E Target en netbeheerder Stedin een contract getekend voor de inzet van flexibel elektriciteitsvermogen met behulp van een batterij. Hierdoor kan filevorming op het elektriciteitsnet worden vermeden en ontstaat 2 megawatt (MW) extra ruimte op het lokale elektriciteitsnet van Tholen en Schouwen-Duiveland (Noordring). Hiervan profiteert iedereen in het gebied. Het draagt bij aan de leveringszekerheid van stroom en het biedt ruimte voor groei van zon op dak voor huishoudens in de regio, totdat de structurele netuitbreiding is gerealiseerd in 2027.In oktober 2020 kondigde Stedin congestie – filevorming op het net – aan op de Zeeuwse eilanden Tholen en Schouwen-Duiveland voor de teruglevering van duurzaam opgewekte elektriciteit door grootverbruikers, zoals grootschalige zon- en windprojecten. Dit betekent dat nieuwe grootverbruikers sinds dat moment geen stroom kunnen terugleveren aan het net totdat er weer ruimte is.
Slimme sturing
Om het congestieprobleem op te lossen startte Stedin eind maart 2022 de ‘Flexchallenge’, met het doel om – samen met bedrijven in het gebied – te kijken naar mogelijke oplossingen in de vorm van flexibel regelbaar elektriciteitsvermogen (congestiemanagement). Dit houdt in dat partijen met flexibel vermogen tijdens piekmomenten hun productie tijdelijk afregelen of juist meer elektriciteit gebruiken. Slechts een aantal uren per jaar is daadwerkelijk sprake van congestie en is flexibel vermogen dus nodig. Uit de Stedin Flexchallenge is de waardevolle samenwerking met ON E Target voortgekomen, die zelf op de wachtlijst staat voor transportcapaciteit.De batterij van ON E Target helpt de druk op het lokale elektriciteitsnet effectief te verminderen doordat deze zich oplaadt met duurzame energie uit zon en wind als het net vol zit. En ontlaadt – stroom teruglevert – als er veel gebruikers tegelijk op het net zitten voor afname; als de vraag naar stroom groot is. Zodra congestie verwacht wordt, meldt Stedin dit bij ON E Target, waarop deze de batterij beschikbaar stelt. Op die manier is de batterij helpend en niet verstorend voor het net. De batterij wordt naar verwachting tussen juni en september van dit jaar geplaatst.
Je doet het samen
Peter van Tuijl, directeur bij ON E Target: “Op steeds meer locaties, zoals bedrijventerreinen en industriegebieden, groeit de vraag naar lokale duurzame energie. Aan de andere kant zien we dat grootschalige zonnevelden en windparken de opgewekte elektriciteit niet altijd goed kwijt kunnen. Bijvoorbeeld omdat via het drukbezette publieke net onvoldoende transport mogelijk is.” ON E Target is een energietransitie platform waarbij diverse partijen samenwerken aan de energietransitie.Balancering van het lokale net door middel van een energy hub is één van de speerpunten van ON E Target. André Simonse, specialist infrastructuur van nieuwe energie en businessontwikkelaar bij Firan (partner van ON E Target): “Een energy hub kan in dit soort situaties uitkomst bieden. De uitdaging voor een energy hub ligt in het slim combineren van opwek, opslag en verbruik. Er zijn veel partijen nodig om een energy hub te realiseren. Door samen te werken kan de positieve impact voor de deelnemende partijen en het elektriciteitsnet erg groot zijn. Voor de energy hub op Slabbecoornpolder en Welgelegen in Tholen heeft ON E Target ontwerpen gemaakt, waarvan een collectieve batterij onderdeel is.”
Meer ruimte door flexibel vermogen
De batterij van ON E Target heeft een flexibel vermogen van 2 MW, vergelijkbaar met het totale vermogen van 1.000 waterkokers of meer dan 5.000 zonnepanelen. Dit is dus ruimte die vrijkomt op het lokale elektriciteitsnet. Deze transportcapaciteit is nodig om de komende jaren circa 500 huishoudens te faciliteren in het plaatsen van zonnepanelen op hun dak. Voor de geleverde flexibiliteitsdiensten ontvangt ON E Target een eerlijke, kostengeoriënteerde vergoeding van Stedin, die is opgebouwd uit een prijs voor de geleverde diensten en korting op de transportkosten.Inpassing in het net
Naast de bijdrage aan het oplossen van congestie houdt de batterij van ON E Target ook rekening met beperkte transportcapaciteit van elektriciteitsstations. Dit betekent dat de batterij juist niet oplaadt – dus niet veel stroom onttrekt aan het net – op momenten dat er in de omgeving veel vraag is naar elektriciteit. Deze combinatie van actief sturen tijdens congestie en rekening houden met beperkingen om het net niet verder te belasten, maakt het mogelijk om ON E Target op korte termijn aan te sluiten. Zo’n overeenkomst heet bij Stedin een capaciteitssturing contract (CSC) en is in principe voor alle klanten in Stedin gebied beschikbaar. Een CSC kan zowel in een congestiegebied als in een congestievrij gebied worden toegepast. In het laatste geval om congestie en wachtlijsten te voorkomen.
Perspectief voor klanten op de wachtlijst
Met dit contract is het perspectief van klanten op de wachtlijst verbeterd, het totale flexibele vermogen in de Noordring is hiermee gegroeid van 10 MW naar 12 MW. Echter, pas zodra Stedin meer dan 20 MW aan flexibel vermogen gecontracteerd heeft, kan de netbeheerder de eerste klanten op de wachtlijst een – eveneens – flexibel contract aanbieden. Gesprekken met tuinders, andere batterijpartijen en zonneparken lopen nog. Naar verwachting zullen ook daarmee op korte termijn de nodige flexibele contracten worden gesloten.
David Peters, CTO bij Stedin: “We zijn heel blij dat een partij als ON E Target op deze manier helpt het elektriciteitsnet optimaal te benutten want dat kunnen wij niet alleen. Door het net beter te benutten, kunnen wij sneller meer klanten voorzien in hun transportbehoefte of voorkomen dat er een wachtlijst ontstaat. In deze samenwerking laten we zien hoe batterijen bijdragen aan het oplossen van de wachtrij. Zo maken we samen werk van een elektriciteitsnet dat mee kan in de energietransitie – ook voordat deze fysiek daadwerkelijk is uitgebreid.”
Ook flexibel elektriciteitsvermogen inzetten?
Stedin roept partijen nadrukkelijk op om flexibel vermogen aan te bieden, onder andere zodat ook grootverbruik klanten op de wachtlijst transportvermogen kunnen krijgen op het net. Op de website van de netbeheerder is meer informatie te vinden over de kansen en mogelijkheden van flexibel elektriciteitsvermogen. Daar zijn ook de flexcontracten te vinden.
Foto: ON E Target en Stedin hebben allereerste Nederlandse contract getekend voor batterij die ruimte op elektriciteitsnet creëert