Huishoudens kunnen netbeheerkosten besparen door slimmer gebruik van het elektriciteitsnet

Rotterdam, 21 oktober 2024

Het is mogelijk om huishoudens en bedrijven te belonen met een minder hoog nettarief wanneer zij pieken op het elektriciteitsnet omzeilen en gebruik maken van rustige momenten. Dat concludeert adviesbureau Berenschot in haar onderzoek in opdracht van Netbeheer Nederland. Door slimmer gebruik van het net, kunnen de kosten voor huishoudens worden beperkt én kunnen er meerdere aansluitingen op dezelfde kabel worden gerealiseerd. 

Nederland zit midden in de grootste verbouwing van het elektriciteitsnet ooit. Die uitbreiding kost veel geld. Netbeheerders bekostigen deze verbouwing via de nettarieven. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) verwacht dat de door de energietransitie de netbeheerderkosten komende jaren verder stijgen. Netbeheerders maken zich zorgen over de stijgende kosten. Tegelijk nemen de pieken in verbruik nog steeds toe. Netbeheer Nederland wil daarom aan ACM voorstellen doen voor een aangepast nettarief, waarbij het aantrekkelijk wordt om elektriciteit te gebruiken op het moment dat er veel elektriciteit beschikbaar is.

Onderzoek door Berenschot toont aan dat, wanneer met nettarieven slimmer gebruik van het elektriciteitsnet wordt gestimuleerd, 66% van de huishoudens en kleine bedrijven in 2030 kan besparen op hun netkosten. Daarnaast krijgen huishoudens en bedrijven meer grip op de hoogte van de eigen netbeheerkosten.

Meer regie op eigen kosten

Hans-Peter Oskam, directeur Beleid en Energietransitie bij Netbeheer Nederland: “Netbeheerders maken zich zorgen over de oplopende nettarieven en streven ernaar om het zo betaalbaar mogelijk te houden voor alle aansluitingen. De netwerkkosten zijn nu voor bijna alle huishoudens gelijk, ongeacht hoeveel en op welke momenten je elektriciteit gebruikt. Huishoudens met een laag verbruik belasten het net nauwelijks en betalen hierdoor in verhouding veel meer aan netwerkkosten dan huishoudens die, met zonnepanelen, warmtepomp en een laadpaal, veel meer capaciteit van het net vragen. Die laatste groep gaat mogelijk meer betalen, maar ook zij kunnen de kosten beperken door het verbruik slim te plannen.”

Ander gedrag, ander bedrag

Consumenten worden beloond met een lager tarief wanneer zij stroom gebruiken buiten de spitstijden om. Denk hierbij aan het laden van elektrische auto’s of aanzetten van de wasmachine, droger en vaatwasser als de zon hard schijnt. Op deze manier hebben gebruikers meer invloed op de eigen kosten voor gebruik van het net. Oskam: “Consumenten en bedrijven die hun gedrag en hun elektriciteitsgebruik aanpassen, krijgen meer regie op de energierekening. Bij ander gedrag hoort een ander bedrag.”

Door de beschikbare capaciteit van het elektriciteitsnet op minder drukke momenten beter te benutten kunnen we de groeiende vraag naar stroom blijven ondersteunen. Een bijkomend voordeel is, zo concludeert Berenschot, dat er mogelijk meer woningen en meer laadpalen op dezelfde kabels kunnen worden aangesloten.

Vervolg

Netbeheer Nederland verwerkt het onderzoek in een voorstel voor een alternatief nettarievenmodel. ACM zal dat voorstel ter consultatie voorleggen aan marktpartijen, zodat een ieder kan meedenken over de uitwerking ervan. Op basis van het voorstel en de ingediende reacties zal ACM een besluit nemen. Na het besluit zal het nieuwe model worden geïmplementeerd door de netbeheerders en worden kleinverbruikers geïnformeerd over de werking van het model. Het nieuwe nettarief kan dan over ongeveer 4 jaar in gaan. 

Het volledige rapport van Berenschot over alternatieven is hier te downloaden (pdf).