Huidige gasnet geschikt te maken voor waterstof

Rotterdam, 11 juli 2018

Netbeheerders kunnen het huidige distributienet voor gas geschikt maken voor waterstof. Dit blijkt uit een onderzoek van Kiwa in opdracht van Netbeheer Nederland. Waterstof kan een alternatief zijn voor aardgas of groen gas in wijken waar elektrische warmtepompen (all-electric) of een warmtenet geen oplossing zijn. Of waterstof in Nederland werkelijk toekomst heeft, is nog onduidelijk. De netbeheerders staan ervoor open de mogelijkheden van waterstof samen met andere partijen, verder te onderzoeken.

Omdat de rol van aardgas in Nederland de komende jaren wordt afgebouwd, ontstaat de vraag of er nog toekomst is voor het huidige gasnetwerk. Netbeheerders hebben daarom laten onderzoeken of het netwerk geschikt is, of kan worden gemaakt, voor het transport van waterstof. Dat is, mits de juiste maatregelen worden genomen, het geval. Aanpassingen die nodig zijn voor waterstof zijn onder meer het ontwikkelen van een nieuwe cv-ketel, of bij voorkeur een hybride warmtepomp die geschikt is voor waterstof, en nieuwe gasmeters. Ook veiligheidsmaatregelen zijn nodig, zoals het geven van een herkenbare geur aan waterstof en aangepaste werkmethoden en gereedschappen. 

Alternatieven voor aardgas

Een alternatief voor aardgas is groen gas, maar dit wordt zeer beperkt in Nederland geproduceerd. Minder dan 1% van al het gas dat door de Nederlandse netten stroomt is groen gas. Netbeheerders hebben daarom laten onderzoeken of het netwerk voldoet voor het transport van een ander gas: waterstof. Waterstof is, mits duurzaam opgewekt, net als groen gas CO2-neutraal, maar heeft een veel grotere potentie dan groen gas. In het Nederlandse Klimaatakkoord is afgesproken dat in 2030 voor 4 megaton aan CO2 wordt gereduceerd door de productie en inzet van waterstof. Verwachting is dat een groot deel daarvan in de Rotterdamse haven wordt geproduceerd.   

Met de industrie van de Rotterdamse haven en veel stedelijke bebouwing in het verzorgingsgebied ziet Stedin de potentie van waterstof als duurzaam alternatief in de verduurzaming van de gebouwde omgeving en industrie. 

David Peters, Chief Transition Officer van Stedin Groep: ,,Het gebruik van waterstof in het bestaande gasnet kan in specifieke gevallen uitkomst bieden. Denk bijvoorbeeld aan historische binnensteden met veel monumentale panden die niet goed te isoleren zijn en daarom op het eerste gezicht ongeschikt zijn voor all-electric. Met de industrie van de Rotterdamse haven en veel stedelijke bebouwing in het verzorgingsgebied ziet Stedin de potentie van waterstof als duurzaam alternatief in de verduurzaming van de gebouwde omgeving en industrie.’’

Pleidooi voor pilots

De toepassing van waterstof in de gebouwde omgeving lijkt veel potentieel te hebben, maar moet nog wel verder onderzocht worden. Met de productie, distributie en het gebruik van waterstof is nog geen grootschalige ervaring opgedaan. De netbeheerders pleiten er daarom voor om tot 2030 in te zetten op de ontwikkeling en het gebruik van waterstof in de industrie en op een aantal pilots in de gebouwde omgeving. Zo namen Alliander, Enexis en Stedin onlangs het initiatief om een proefopstelling van een waterstofnet te gaan bouwen bij The Green Village van de TU Delft. 

Waardevolle aanvulling

Het afbouwen van het aardgasverbruik komt de komende jaren in een stroomversnelling. Daarbij wordt gestreefd naar het aardgasloos maken van 200.000 woningen per jaar, bijvoorbeeld door over te gaan op groen gas, een elektrische warmtepomp (all-electric) of een warmtenet. In de toekomst kan waterstof een waardevolle aanvulling zijn op dit palet aan mogelijkheden. Het gezamenlijk opdoen van ervaring is hierbij, benadrukken de netbeheerders, essentieel. Dit gaat verder dan alleen de gasnetbeheerders, maar raakt ook leveranciers van toestellen, veiligheidsinstanties, gemeentes en andere overheden. Ook bij de uitwerking van het Klimaatakkoord is de inzet van waterstof voor de netbeheerders een belangrijk aandachtspunt.