Rotterdam, 4 juli 2024
Netbeheerders Stedin en TenneT zijn op zoek naar marktpartijen die kunnen helpen met verplaatsbare ‘stroomgeneratoren’ om de pieken op het stroomnet op te vangen. Het gebruik van zo'n extra stroomvoorziening is nieuw en bedoeld om de energietransitie in Nederland zoveel mogelijk door te laten gaan en los te koppelen van de volle stroomnetten (netcongestie). Deze oplossing wordt als eerste in de provincie Utrecht ingezet omdat de druk op het stroomnet daar nijpend is. De generatoren worden tijdelijk en op doelgerichte plekken ingezet, daar waar het stroomnet overbelast is en niet op korte termijn kan worden verzwaard.De tijdelijke stroomgeneratoren dienen als noodstroomvoorziening en worden geplaatst op grote knelpunten in het net. Ze leveren op afroep, alleen wanneer het echt nodig is, stroom aan netbeheerders Stedin en TenneT. Dit wordt ook wel regelbare opwek genoemd. Stedin is de eerste regionale netbeheerder die deze noodoplossing, samen met landelijk netbeheerder TenneT, gaat inzetten. Het is één van de extra maatregelen die afgelopen 25 april via een Kamerbrief van de minister voor Klimaat en Energie werd aangekondigd om de elektriciteitsvoorziening in de provincie Utrecht te borgen. Zodra de verplaatsbare noodstroomvoorzieningen niet meer nodig zijn in die provincie, kunnen ze worden ingezet in andere gebieden waar het stroomnet overvol is.
Afbeelding: illustratie hoe een verplaatsbare tijdelijke stroomgenerator in het stroomnet werkt voor verduurzaming
Tijdelijk een beetje grijs voor meer groen
De extra stroomgeneratoren worden verdeeld over de provincie Utrecht neergezet en worden gebruikt totdat de netverzwaring gereed is, naar verwachting in 2029. De generatoren blijven het eigendom van de marktpartij(en).Warmold ten Zijthoff, regiodirecteur bij Stedin: “Om het risico op stroomstoringen te kunnen voorkomen, zijn dit soort tijdelijke noodstroomvoorzieningen noodzakelijk. Ze worden op strategische plekken in de provincie Utrecht neergezet en zijn een goede oplossing, nadat we alle andere alternatieven hebben gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan afspraken met grote bedrijven om pieken in hun stroomverbruik te verlagen, de inzet van batterijen en dergelijke. De noodstroom wordt hoofdzakelijk gebruikt tijdens spitsmomenten in de wintermaanden. Daarbij gaat het hooguit om tien procent van het jaar (ongeveer 800 uur). De CO2 uitstoot van deze maatregel verdient zich ruimschoots terug doordat we hiermee borgen dat we ‘all-electric’ woningen en laadpalen kunnen blijven aansluiten. Met een beetje grijs helpen we de verduurzaming dus vooruit, voorkomen we dat het stroomnet volledig op slot gaat en kan de beweging naar een nieuw duurzaam energiesysteem doorgaan.”
Steun lokale overheden essentieel
Naast marktpartijen is de steun van lokale overheden essentieel om deze noodoplossing mogelijk te maken. Het gaat dan om het beschikbaar stellen van grond, ruimtelijke inpassing, het versneld verlenen van vergunningen en het wegnemen van mogelijke stikstofbelemmeringen. Er is maximale steun nodig om de extra stroomgeneratoren tijdig op de juiste plekken te krijgen.Informatie voor marktpartijen
Via een openbare aanbesteding kunnen marktpartijen hun stroomgeneratoren, tegen een redelijke flexvergoeding, tijdelijk beschikbaar stellen aan Stedin en TenneT. Op TenderNed is een Request for Information (RFI) gepubliceerd onder de naam ‘Flextender Utrecht’. De RFI sluit, voor reacties van marktpartijen, per vrijdag 8 augustus om 16.00 uur. Stedin en TenneT verwachten dat deze oplossing een bijdrage kan leveren aan de verlichting van de netcongestie vanaf 2026.