Elektriciteitsnet in delen Lansingerland en Pijnacker-Nootdorp nagenoeg vol door enorme terugleverpieken

Rotterdam, 1 september 2023

Het elektriciteitsnet in de gemeenten Lansingerland en Pijnacker-Nootdorp is op een viertal plekken nagenoeg vol. De huidige infrastructuur is niet opgewassen tegen het stijgend aantal terugleverpieken, dat wordt veroorzaakt door het gelijktijdig terugleveren door grootschalige zonnedaken en warmtekrachtkoppelingen, en het toenemend gebruik van e-boilers. Netbeheerder Stedin werkt zodoende hard aan het uitbreiden van de netcapaciteit. Naar verwachting zijn de meest urgente knelpunten tussen 2027 en 2029 hiermee opgelost. Nieuwe aanvragen van grote bedrijven komen nu op een wachtlijst terecht; in ieder geval tot samen met huidige klanten die een grote aansluiting hebben is onderzocht of en hoe het net op piekmomenten kan worden ontlast. Stedin verwacht ondernemers op de wachtlijst vanaf het tweede kwartaal van 2024 meer duidelijkheid te kunnen bieden. 

In en om het glastuinbouwgebied Kleihoogt en het noordelijk deel van het centrum van Berkel en Rodenrijs gaat het om zowel het terugleveren als de afname van elektriciteit. In de glastuinbouwgebieden Overbuurtse polder in Bleiswijk, Schreyacker in Bergschenhoek en Noordeinde in Berkel en Rodenrijs en op industrieterrein De Boezem in Pijnacker gaat het om alleen het terugleveren van elektriciteit. Deze aankondiging geldt voor grootverbruik klanten en heeft geen gevolgen voor kleinverbruikers en huishoudens.

Zonnedaken en warmtekrachtkoppelingen

Sinds 2022 neemt het aantal grootschalige zonnedaken in (glastuinbouw)gebieden van Berkel en Rodenrijs, Bleiswijk, Bergschenhoek en Pijnacker in hoog tempo toe. Dit geldt ook voor de inzet van bestaande en nieuwe warmtekrachtkoppelingen (WKK’s).  Een WKK is een kleine energiecentrale die van aardgas elektriciteit en warmte maakt om de kassen te verwarmen. Glastuinbouwondernemers kunnen deze elektriciteit bijvoorbeeld gebruiken voor de verlichting van de kassen, maar kunnen deze ook verkopen aan anderen, door het terug te leveren aan het elektriciteitsnet. Met name op momenten dat er aantrekkelijke tarieven zijn op de energiemarkt, doen veel ondernemers met zo'n WKK dit tegelijkertijd. Dat is echter niet altijd gunstig voor de balans in het regionale elektriciteitsnet. Samen met het grootschalig terugleveren van zonne-energie en het toenemend stroomverbruik door e-boilers heeft dit geleid tot enorme terugleverpieken, waardoor de capaciteitsgrenzen van het net bereikt zijn – zogenoemde congestie. 

Regiodirecteur Maarten Bijl: “Het terugleveren van elektriciteit uit warmtekrachtkoppelingen is voor veel glastuinbouwondernemers een extra inkomstenbron. De afgelopen periode doen zij dit ook grootschalig op momenten van grote vraag naar elektriciteit. Voorheen werden de WKK’s - voor het terugleveren van elektriciteit – vooral ’s ochtends en ’s avonds ingezet, omdat dan de vraag naar elektriciteit het grootst is. Maar nu gebeurt het ook midden op de dag. Door deze nieuwe ontwikkeling, in combinatie met gelijktijdige grootschalige teruglevering van zonne-energie, loopt ons elektriciteitsnet tegen haar grenzen aan. Deze grote terugleverpieken waren niet voorzien. Daarom gaan wij graag zo snel mogelijk met ondernemers in gesprek over de veranderde inzet van WKK’s en mogelijkheden om dit soort piekmomenten te voorkomen. Daar bovenop werken we natuurlijk hard aan het uitbreiden van ons net.”  

Hoe maken we het samen beter?

Stedin vergroot de komende jaren de capaciteit van de huidige stations en verbindingen in de gemeenten Lansingerland en Pijnacker-Nootdorp. Daarnaast worden nieuwe transformator- en verdeelstations gebouwd en wordt het middenspanningsnet verzwaard. De meest urgente knelpunten zijn daarmee naar verwachting tussen 2027 en 2029 opgelost.

Als in een gebied de maximale capaciteit wordt bereikt, zogenoemde congestie, onderzoekt Stedin of congestiemanagement een oplossing kan zijn. Daarbij wordt onderzocht of schuiven met vraag en aanbod van elektriciteit het net op drukke momenten kan ontlasten. Zo kunnen bijvoorbeeld afspraken worden gemaakt met aangesloten netgebruikers om op bepaalde momenten méér of minder vermogen te gebruiken. Het toepassen van congestiemanagement zou in zo’n situatie bijvoorbeeld betekenen dat op enkele piekmomenten jaarlijks een zonnepark niet maximaal kan terugleveren.